1936ko uztailean iritsi zen Anastasini zirkua Lodosara. Jatorriz italiarrak ziren arren,Afrikako iparraldetik sartu ziren penintsulan …
Magikoa
5 izar
Magikoa da liburua. Mirenek, ipuin edo fabula moduko idazkeraz, haur batek bizitakoa kontatuko digu xalo-xalo. Bere begien ulertzeko gaitasunetik. Ederra eta latza da.
Euskadi Ta Askatasuna erakundearen sorrera eta amaiera kontatzen zaizkigu saio literario honetan; edo, behintzat, sorrera …
Memoria-zati bat
5 izar
Liburu berezia da. Gaiaz gain, balio literario handia duela iruditzen zait. Berezia da Mikelek istorioak (historiak) nola txirikordatzen eta lotzen dituen, bizitza bera halakoxea dela erakusteko. Burgosko auziaren inguruko liburu bat izan nahi, baina askoz gehiago da. Epaiketaren galdekatze-zatiak han epaitu zutenen bizitzarekin lotzen ditu (epaiketaren aurretik eta epaiketa eta gero); horiek ere Mikelen beraren bizitzaren pasartearekin eta beste hainbat burkideren historiekin. Pasarte horietako batzuk oso ezagunak dira, baina ikuspuntu berri batetik kontatzen ditu. Bitxia egin zait Mikelek bere buruari buruz hitz egiten duenean hirugarren pertsonean hitz egitea: agian beharrezkoa zen distantzia pixka bat hartzea, historia hobeto kontatzeko.
Bitxikeria bat
Oso ezaguna da Burgosko auzian epaituak zutik jarri eta Eusko Gudariak kantatzeari ekin ziotenekoa. Militarrek euren sableak atera omen zituzten, errebelio bat zelakoan. Oso irudi potentea da. Gabriel Arestik poema bat idatzi zuen pasarte horretan oinarritua. Oskorri taldeak abestu zuen... are gehiago Oskorri taldeari izena eman zion. Honela dio:
Irrintzi …
Liburu berezia da. Gaiaz gain, balio literario handia duela iruditzen zait. Berezia da Mikelek istorioak (historiak) nola txirikordatzen eta lotzen dituen, bizitza bera halakoxea dela erakusteko. Burgosko auziaren inguruko liburu bat izan nahi, baina askoz gehiago da. Epaiketaren galdekatze-zatiak han epaitu zutenen bizitzarekin lotzen ditu (epaiketaren aurretik eta epaiketa eta gero); horiek ere Mikelen beraren bizitzaren pasartearekin eta beste hainbat burkideren historiekin. Pasarte horietako batzuk oso ezagunak dira, baina ikuspuntu berri batetik kontatzen ditu. Bitxia egin zait Mikelek bere buruari buruz hitz egiten duenean hirugarren pertsonean hitz egitea: agian beharrezkoa zen distantzia pixka bat hartzea, historia hobeto kontatzeko.
Bitxikeria bat
Oso ezaguna da Burgosko auzian epaituak zutik jarri eta Eusko Gudariak kantatzeari ekin ziotenekoa. Militarrek euren sableak atera omen zituzten, errebelio bat zelakoan. Oso irudi potentea da. Gabriel Arestik poema bat idatzi zuen pasarte horretan oinarritua. Oskorri taldeak abestu zuen... are gehiago Oskorri taldeari izena eman zion. Honela dio:
Irrintzi bat entzun dugu
ezpataren aurrean
oskorria zabaltzen da
euskaldunen lurrean
(aukera baduzue, osorik irakurri)
Kontua da, liburuan Itziar Aizpuruak kontatzen duenaren arabera, epaituek propio erabaki zutela "irrintzia" ez aipatzea, oso folklorikoa zelakoan.
Azkenaurreko atala
Azkenaurreko atala oso gogorra egin zait, lekuak eta pertsonak oso gertukoak zaizkidalako. Amaren etxea Floridatik gertu zegoen. Nik orduan 18 bat urte izango nituen. Igande goiza zen. Eguerdi partean (agian lehentxeago) etxetik atera nintzen, egunkaria erostera eta buelta bat ematera. Katedralaren ondora iritsi nintzenean mugimendu arraroak ikusi nituen. Akordatzen naiz tipo bat korrika ikusi nuela eta eskopeta handi bat zuela iruditu zitzaidala (agian asmatu nuen, dena oso azkar izan baitzen). Ahalik eta lasterren urrundu nintzen handik. Gerora prentsagatik jakin nuen gertatutakoa.
Liburuan aipatzen den La Palma taberna oso ezaguna izan zen Gasteizen: han gosaltzen genuen, gaupasa egiten genuen bakoitzean. Liburuan aipatzen den Lopez de Abetxuko koadrillako lagun baten anaia da (laguna minbiziz hil zen, pandemia garaian). Txetxu ere ezagutzen dut, nahiz eta gutxitan ikusi eta orain arte istorio honekin erlazionatu ez.
Azken oharra
Wikipediaren arabera tinta ikustezina deritzo paper batean idatzitakoa ikusten uzten ez duen tintari . Erreaktibo bat behar izaten da tinta horrekin idatzitakoa ikusteko: gehienetan nahikoa da beroa. Tinta ikusezin sinpleena limoi-zukua da, baina ARROZ-URA ere erabili daiteke horretarako.
Tras el final de la guerra de Secesión, los jóvenes Estados Unidos son ahora un …
Western proletario bat antrazitaren kolorekoa
5 izar
Western bat da, proletario galtzaileen bizitza eta historiaren kontakizun gordin eta latza, AEBtan industrializazioa sortu zen garaiko meatze, tren, taberna eta pistola arteko nobela bikaina.
Wu Ming eta western zaleek gustora irakurriko dute, oso dokumentatua dagoelako, eta bertatik pasatzen dira, Molly Maguireak, James anaiak, gerra osteko Republikano eta Demokraten botere lehiak, AITko sozialistak, greba orokorrak, tren konpainiak, Bost Izarren militanteak, hibernioak, lehen kapitalista industrial biolentoak, polizia pribatuak. orishak eta Pinkertoneko agente infiltratuak, beste askorekin batera.
Tartean, Pantera pertsonaje bikaina, maitagarri, ziniko eta biolentoa, bere lagun eta etsaiekin harremanetan, oinarrizko justizia ikuspegia mantenduko duena.
Valerio Evangelisti izugarrizko deskubrimendua izan da niretzat, orain idatzi duen guztia irakurri nahi dut.
Tras el final de la guerra de Secesión, los jóvenes Estados Unidos son ahora un …
Pensylvania, Pantera pistolero mexikarra eta bere lagun Molly irlandarra, meatzariak, greba gogorrak, miseria latza eta kapitalismo industrialaren biolentzia bere osotasunean, Molly Maguiresen erresistentzia... osagaiak behintzat bikainak dira Valerio Evangelistiren nobela proletario honetan. Bagoaz!
1940ko irailaren 14an, Espainiako Gerra Zibila amaitu eta 532 egunera, erregimen frankistak José Celda fusilatu …
Oroimenaren argi-ilunak
5 izar
Asteburua hasieran lo gutxi egin nuen, komiki honen irakurketak oroimenaren argi-ilunetara eraman nauelako. Ostiral gauean irakurtzen hasi eta larunbateko ordu txikietan liburua amaitu arte ezin izan nuen utzi.
'Ahanzturaren leizea' irakurri dut, ahanzturaren leizetik bizitza sorta bat ateratzen duen komiki bikaina. Denbora eta bizitza ezberdinen historiak maisuki josiz, Paternako hilerriko hobi komun baten irekitzea du abiapuntu, marrazki eta kontakizunerako gaitasun delikatu eta finarekin.
Zirrara sakona utzi dit gorputzean, historia biziki gogorrak kontatzen dituelako, baina baita denon oroimen-ahanzturaren amildegiaren ertzean jarri eta asko pentsarazi didalako.
Paco Rocaren eta Rodrigo Terrasaren komiki bikaina, Bea Montoriok eta Astiberrik euskarara ekarria (mila esker!).
