Kritikak eta Iruzkinak

Dabid

desertorea@paperjale.eus

duela  urte 1, 11 hilabete(e)an batu zen

🐧 #SoftwareLibrea 🔐 #Pribatutasuna 📡 #BurujabetzaTeknologikoa 🧠 #KulturaAskea 🎒 #HezkuntzanLibrezale 📚 #Literatura 🗨️ #365egun

Esteka hau laster-leiho batean zabalduko da

(e)k Javier Castillo(r)en La chica de nieve liburuaren kritika egin du

Javier Castillo: La chica de nieve (Paperback, Gaztelania language, 2020, Suma) 4 izar

Nueva York, 1998, cabalgata de Acción de Gracias. Kiera Templeton, desaparece entre la multitud. Tras …

Hanburgesa on bat bezalakoa da

5 izar

Javier Castillok idatzitako hiru liburu irakurri ditut eta, egia esan, denak gustatu zaizkit modu batera edo bestera. Asteburu batean irakurri dut hau. Bere liburuak bazkaldu osteko pelikula bat bezalakoak dira, baina ondo egituratuak eta pertsonai sinesgarriekin (eta istorioaz deskojonatzera bultzatzen ez zaituzten izenburuekin).

Hau gustura irakurtzen da, interesgarria da, jakin-mina pizten du lehen kapitulutik (tranpa batzuk antzematen zaizkion arren) eta entretenigarria da. Hanburgesa on bat bezalakoa da (esaldi hau esan zuenak, irakurri egiten badu, iruzkindu dezala : P).

Mirenen pertsonaia gustatu zait gehien, eta beste liburu bat ei dago berarekin, laster irakurriko dudana seguruenik.

(e)k Harkaitz Cano(r)en Twist: izaki intermitenteak liburuaren kritika egin du

Harkaitz Cano: Twist (Paperback, Basque language, 2011, Susa) 5 izar

Soto eta Zeberio bahitu, torturatu, hil eta desagerrarazi egin zituzten.

Diego Lazkano idazleak gogoan betiko …

Ilunak gara baina ez gaitzala zahartzaroak erokeriarik egin gabe harrapa

5 izar

Liburu honek hasiera-hasieratik harrapatu nau. Zergatik itxaron ditut hainbeste urte marabilla hau irakurtzeko? Oso ezaguna den lehen kapitulua zoragarria da, baina gainerako kapituluek apurka-apurka desagertzen ari den baina inoiz desegiten ez den lanbro batean murgiltzen zaituzte. Lazkano, Soto eta Zeberioren historiari buruzko liburua baino askoz gehiago da. Gizatasunez beteriko istorioa(k) eta literaturari, arteari, musikari egindako oparia...

Pertsonaiak akatsik gabeak dira, elkarren artean nola nahasten diren eta istorioaren egitura eta kontatzeko era ikaragarria, background politiko nabarmena, mila eta bat giza perspektiba... Harkaitz Canoren libururik onena irakurri dudalakoan nago. Oda bat adiskidetasunari, konpromisoari, umoreari, gatazkari, gezurrari, egiari...

En fin, 5 izar ematen dizkiot 100 eman ezin dizkiodalako.

(e)k Harkaitz Cano(r)en Ni ez naiz Mikel Laboa liburuaren kritika egin du

Harkaitz Cano, Unai Iturriaga, Joseba Larratxe Berazadi: Ni ez naiz Mikel Laboa (Hardcover, Euskara language, Elkar) 5 izar

Euskal kantaririk miretsiena eta maitatuena, sasoi baten, geografia baten eta jendarte baten ispilu da Mikel …

Oso gustura irakurtzen da

5 izar

Bereziki bi gauza gustatu zaizkit: egitura, pasarteka antolatua, eta kolorearen erabilerak nola banatzen dituen kontakizunak. Gehien gozatu dudana pasarte surrealistak izan dira: nola lortzen duen gitarra edo Rimbauden etorrera.

Uste dut merezi duela pare bat ordu oparitzea komiki erraldoi honi. Eta behin baino gehiagotan irakurtzea pentsatzen ari naiz.

Brandon Sanderson, Manuel Viciano Delibano (itzultzailea): La guía del mago frugal para sobrevivir en la Inglaterra del Medievo (Hardcover, Gaztelania language, 2023) 4 izar

La fascinante aventura de un mago amnésico enfrentado a las diabluras de un viaje en …

Ez da bere libururik onena, baina ondo dago

4 izar

Hasieran, egia esan behar badut, istorioak ez nau konbentzitu, gehiegi antzematen zitzaion asmoa: Brandonek idazteko modu berriak esploratu ahal izateko joko bat da. Kasu honetan umore absurdutik. Hala eta guztiz ere, orrialde gutxitara lotuta nengoen une oro ekintzaz beteta dagoen istoriora. Kapitulu laburrek, gainera, gehiago irakurtzeko gogoa ematen dute. Pertsonaia nagusia konplexua da eta ondo aurkeztuta dago, eta gainera, berarekin batera nor den ikastea dibertigarria da. Are gehiago krisi existentzialak jotzen badu.

Hori esanda, uste dut ez duela asmatu tonu umoristikoan. Nahiz eta gauza batzuk barregarriak iruditu zaizkidan, oro har ez zait iruditzen zentzu horretan maila ematen duenik.

Dena den, istorioa ona, entretenigarria eta originala da. Ez da bere libururik onena, baina ona da.

(e)k Zerocalcare(r)en Armadiloaren igarkizuna liburuaren kritika egin du

Zerocalcare, Koldo Izagirre: Armadiloaren igarkizuna (Paperback, Euskara language, 2021, Farmazia Beltza) 4 izar

Euskarara orain ekarri dugun Zerocalcareren komikia haren lehen lan luzea izan zen. Italiako komikiaren aro …

Erruari buruz eta inoiz itzuliko ez diren iraganeko aukerei buruz

5 izar

"Cortar por la linea de puntos" telesaila ikusi nuenean ezagutu nuen Zerocalcare eta, egia esan, harrezkero asko gustatu zait bere lana. Erruari buruz eta inoiz itzuliko ez diren iraganeko aukerei buruz hitz egiten digu komiki honetan. Agian berauek aprobetxatzen ikasteko, baina zama pixka bat eramangarriagoa egiteko ere bai. Umore bikainetik eta ikuskera oso pertsonal batetik kontatuta: pertsonak eta sentimenduak (behintzat sentimenduetako batzuk) ezerren aurretik jartzetik.

(e)k Amélie Nothomb(r)en Primera sangre liburuaren kritika egin du

Amélie Nothomb, Sergi Pàmies (itzultzailea): Primera sangre (Paperback, Gaztelania language, 2023, Anagrama) 4 izar

En la primera página de este libro encontramos a un hombre frente a un pelotón …

Liburu batzuk zergatia oso ondo jakin gabe irakurtzen dituzu

4 izar

Liburu batzuk, zergatia oso ondo jakin gabe irakurtzen dituzu eta hau horietako bat da. Egia esan, oso gustura irakurri dut.

Zatirik interesgarrienak, nire ustez, hiru dira: aristokrazia mota jakin baten gainbehera morala (eta ekonomikoa), maitasun gurutzatu baten istoria eta liburuaren hasieran aurreratzen zaigun ondorioaren zergatia. Seguru asko idazle honen liburu gehiago irakurriko ditut.

(e)k Hiroko Oyamada(r)en Agujero liburuaren kritika egin du

Hiroko Oyamada, Tana Oshima (itzultzailea): Agujero (Paperback, 2021, Impedimenta) 4 izar

Casas asoladas por plagas de comadrejas. Pasillos que nos transportan al otro lado, sea este …

Errealismo magikoz eta surrealismoz josia

4 izar

Liburua hiru ataletan banatuta dago. Lehenengo atala primerakoa da, benetan itzela. Errealismo magikoz eta surrealismoz josia dago eta (Kafka, Murakami, Gabo...), egia esan, Oyamadaren idazteko modua oso ederra da. Asko gozatu dut liburuaren zati horretaz, zentzu askotan harrigarria ere bada eta.

Liburuaren bigarren eta hirugarren atalak, elkartuta daudenak, ahulagoak iruditu zaizkit, ziur aski ordurarte irakurketa zoragarria iruditzen ari zitzaidalako eta narrazioan ebakidura nabarmenegi bat dagoelako, narratzaile aldaketa batekin batera. Bigarren eta hirugarren atalak lehenengoarekin loturarik ez dutela eman dezaketen arren, pertsonaia berak direla ulertzen da (sekula aditzera ematen ez bada ere). Hori iruditu zait, bederen.

Uste dut liburuaren argumentu surrealista nagusiarekin jarraitu izan balu, istorioak asko irabaziko zukeela. Hala ere, liburu interesgarria da eta Japoniako literatura gehiago irakurtzeko gogoarekin utzi nau.

(e)k Natsume Sōseki(r)en Botchan liburuaren kritika egin du

Natsume Sōseki, José Pazó (itzultzailea): Botchan (Paperback, Gaztelania language, Impedimenta) 5 izar

Botchan es un indiscutible clásico de la moderna literatura japonesa y, desde hace más de …

Metxa oso motza duen gazteheldua

5 izar

Ziurrenik Sōsekiren lan honek dituen puntu komiko asko galdu ditut bere kulturarekiko ezagutza faltagatik, hala ere, barre dezente egin dut liburua irakurtzen. Botchanen pertsonaia oso erraz laburbil daiteke: metxa oso motza duen gazteheldua da. Lotsagabea, bere ekintzen ondorioak kalkulatzen ez dituena, buruarina, gaizki hezia... baina seguruenik bihotz handi baten jabea ere bada. Arazoa da edozein pertsonak engaina dezakeela proposatuz gero.

Liburu honen idazkera zikina da (eta eskertzen da), edo behintzat niri, Zekale artean harrapaka liburua baino zikinagoa iruditu zait. Pertsonaiek ezberdintasun bakarra dute: Botchan Holden baino 10 urte zaharragoa da eta kilometro askotara bizi da.

Nobelak, gainera, modernitatearen eta tradizioaren arteko etengabeko lotura hausteko gai ez den mundu bat erakusten digu. Eta hori gutxi balitz injustizia eta hipokrisia moral batek gidatutako mundu bat, Botchanengandik hurbil sentiarazten gaituena. Azken finean, hipokrisia eta injustizia unibertsala baita.

Munduko tramarik onena bilatzen baduzu, liburu hau ez da zuretzat. Hala ere, gomendagarria da.

(e)k Guy Delisle(r)en Pyongyang liburuaren kritika egin du

Guy Delisle: Pyongyang (GraphicNovel, Gaztelania language, 2004, Astiberri) 3 izar

El mejor documental que se ha hecho sobre Corea del Norte es una historieta. El …

Gutxi inporta dit berba egiten duena Cao de Benós den edo Guy Delisle den

2 izar

Ipar Koreaz hitz egiten dizutenean oso zaila da bereiztea zer den egia eta zer den gezurra (gutxi inporta dit berba egiten duena Cao de Benós den edo Guy Delisle den). Nire ustez, ia ezinezkoa da errejimenaren aldeko edo kontrako jarreren irakurketa minimoki kritikoa egiten saiatzea, jarrera horien aldekoek zu etsaitzat hartu gabe.

Liburua irakurtzen hasi naizenean, lehen erdira arte, iruditu zait Guy Delislek Ipar Korearen ideia osatuarekin hasten duela bidaia eta ez dela saiatzen, ezta gutxienik ere, bere burua zalantzan jartzen. Harrigarria iruditzen zait hori, "Ipar Koreari buruz egin den dokumentalik onena" bezala erosi baitut komiki hau. Baina bigarren zatia are okerragoa da. Uste dut argi eta garbi geratzen dela zein den Guy Delisleren korearrekiko jokabidea gidaria eta itzultzailea nola tratatzen dituen kontutan hartzen badugu. Bestalde, Ipar Koreari buruz umorea egin dezakezula uste dut eta osasuntsua dela pentsatzen dut, baina zure lagunekin pertsona jakin batzuei sistematikoki barre egitea oso gustu …

(e)k Asel Luzarraga Zarrabeitia(r)en Lurrean haziak liburuaren kritika egin du

Asel Luzarraga Zarrabeitia: Lurrean haziak (Paperback, Euskara language, Elkar) 5 izar

Iraultza gatibu dago ezezagunen eskuetan, lagun bakarra Sayen maputxe machia duela. Ez dira Iraultza eta …

Literatura da eta ez du etiketa gehiagorik behar

5 izar

Kasu honetan, Aselek urrutixeago eraman gaitu, Maputxe lurretaraino eta, machi batekin batera, ezezagun batzuen eskuetan dagoen Iraultza aurkezten digu. Zigorrek, eta beste hainbeste lagunek, burua estutu beharko dute arazoa konpontzeko, gainera, aldi berean, Maputxe herriaren eta haren kosmobisioaren eta egitura sozialen ezagutza transmititu beharko digute. Lan dezente daukate, beraz. Nabari da Asel gai honekin eroso sentitzen dela.

Literaturari dagokionez, liburu honek aurreko biek baino egitura landuagoa du, hainbat pertsonaien bizipenak nahasten baitira lerro desberdinetan. Agian, irakurleak ere pertsonaiekin batera hazten direlako? Hor uzten dut galdera.

Uste dut ezinezkoa dela liburu hau baloratzea, zoragarria baita, aurreko biak kontuan hartu gabe: Uzta garaia eta Katuak jandakoa. Ipuin onek bezala ixten du trilogia: borobil-borobil. Adibidez, Zigorren pertsonaiaren bilakaera nabaria da eta merezi duen pisua dauka. Zigor garrantzitsua da Iraultzaren kontrapuntu gisa (norbaitek lurrera jaitsi behar du), baina Iraultza, era berean, Zigorren kontrapuntua da (norbaitek amets egiten irakatsi behar dio). Pentsatzen dut elkar osatzea …

(e)k Zerocalcare(r)en No sleep till Shengal liburuaren kritika egin du

Zerocalcare: No sleep till Shengal (Spanish language) 4 izar

Premiazko kontakizuna da hau. Kontatu beharrezkoa, sarraski gehiago izango ez badira. Eta, era berean, kontatu …

Ez nuen Irakeko errealitate hau ezagutzen

5 izar

Kobane calling bukatu berritan irentsi dut No sleep till Shengal eta eskertzen da, gauzak fresko nituelako. Ertz asko ditu, nahiz eta, bikain azalduta dagoen.

Irakurri ditudan Zerocalcareren komiki guztietan bezala, gehien gustatu zaidana pertsonak erdigunean jartzeko duen gaitasuna da eta, prozesu iraultzaileaz gain, komikia osatzen duten pertsonen istorioak kontatzeko eta transmititzeko duen gaitasuna. Momentu batetan esaten du ez dela pertsona sentsiblea, bada, komiki hauekin guztiz kontrakoa erakusten du: sentsibilitate berezi batek blaitzen duela.

Kobane caliing bezala, No sleep till Shengal ere konfederalismo demokratikora hurbiltzeko balio du.

Irakurketa gomendagarria.

(e)k Zerocalcare(r)en Kobane Calling liburuaren kritika egin du

Zerocalcare, Carlos Mayor Ortega (itzultzailea): Kobane Calling (GraphicNovel, Gaztelania language, 2021, Reservoir Gráfica, RESERVOIR BOOKS) 5 izar

  • Cuando oigas «ratatatá»... es el ISIS. Cuando oyes «tum-tum-tum», somos nosotros.
  • ¿Y«sboom»?
  • «Sboom» depende. Fuego …

Begirada zorrotza

5 izar

Komiki hau izugarri gustatu zait eta asko disfrutatu dut. Rojavari eta herri kurduaren borrokari buruzko begirada berezia eta zorrotza eskaintzen digu (batez ere Daesh-en faxismoaren eta hura sustatzen duten gobernuen aurkakoa). Oso modu praktikoan azaltzen du pertsona kurduen aldarrikapen historikoei buruz duen ikuspegia: konfederalismo demokratikoa, PKK, YPGak eta YPJak... iraultzaren argi eta ilunekin, ñabardurekin eta kontraesanekin. Siriako, Turkiako eta Irakeko bidaiak eta bizipenak oso interesgarriak dira munduaren zati horretan eraikitzen ari direna ulertzeko.

Biji Rojava!

(e)k Unai Elorriaga López de Letona(r)en SPrako tranbia liburuaren kritika egin du

Unai Elorriaga López de Letona: SPrako tranbia (Paperback, Euskara language) 5 izar

Benetako harribitxi bat da SPrako tranbia, lehen obra batean harrigarria den maisutasunaz idatzia. Harrigarria da …

Lucasen lagunak entzuten dira tronpetak bezala

5 izar

lucas guztiak ez dira berdin zahartzen beharbada urte horietan guztietan benno von archimboldiren liburu gehiago eta gehiago pilatu dituztelako ulises limaren poesiarekin batera ohe azpian edo orain esna lo egiten duzulako amalfitano baina ez duzulako amets egiten lo zaudelako edo oinak hotzago dituzulako bigarren irakurketan edo aurreko gauean vodka baso bat hartu duzulako sugearen klubarekin horacio edo badakizulako erloju bat oparitzen dizutenean benetan nahi dutena zu izorratzea dela julio edo zuhaiztietan poesia idatz dezakeelako celestinok edo hilkutxa batetik bestera hildako batekin hitz egin zenuelako dagoeneko pedro

ez-dizut-esango-esperientzia-liburutegi-batekin-etengabeko-harremana-izatean-lortzen-ez-denik-baina-liburutegiaren-gainetik-esperientzia-gailentzen-da esan ei zuen bolañok pintada batetik gafak erori eta apurtzean

berdin dio bigarrenez irakurri duzunean parisko rue des eauxeko postal desberdin bat usaindu baduzu hegan egiten duten sits hori-horiak eta aski aske-askeak epopeiak diren bitartean mauricio

etahaudaidatzidezakedaniruzkinikonena eskerrik asko erraietako errealismoari eta ulertunahiduenakulertukodu liburu puta hau marabilla bat dela

Joseba Sarrionandia, Ares: Munduari bira eman zion ontzia (Paperback, Basque language, Pamiela) 4 izar

«Benetako historia bat» kontatzeko eskatu dio neskato batek bere amonari, benetako historia bat behingoz, ipuin …

Argi dago elkarrizketa formatua oso emankorra dela bainak gustuko duten haurrentzat

5 izar

Zer aurkituko dugun liburu honetan? Beste gauza asko aipatzeko baliagarria izango den Magallaesen eta Elkanoren itsasaldiaren inguruko kronika bat. Amonak bere bilobari kontatuko diona eta Aresek itzel koloreztatuko duena. Elkarrizketa formatua oso erosoa da liburua irakurtzeko eta umearen ateraldiei eta umoreari bide emateko. Oso gustura irakurtzen da eta amaitzean ulertutzen da zergatik den garrantzitsua harrikoa egitea.