Joseba Irazabal (e)k Irati Bereau (itzultzailea)(r)en Deitora zaitzala Tigrisek liburuaren kritika egin du
Balekoa
3 izar
Irakeko neska ezkongabea bat haurdun geratzen da, eta hor hasten da bere samina.
Azal biguna, 88 orrialde
Euskara hizkuntza
2023ko mai. 15a(e)an Txalaparta(e)n argitaratua.
Gaur egungo Irakeko landa eremuan, Tigris ibaiaren ertzean, debeku zorrotza hautsi du neskatxa batek: maitasunezko harreman bat izan du ezkontzatik kanpo, bizitzaren oldar baten antzekoa. Mutila hil egin da bonben azpian, neskatxa haurdun dago: erabakia du patua. Mekanismo errukigabea abian jartzen den bitartean, neskatxaren familiako kideak agertuko dira banaka-banaka itzal mutuen erronda batean, Gilgamex heroi mesopotamiarraren begiradapean. Émilienne Malfattok, idazkera sotil baten bidez eta ongi ezagutzen duen Irakeko errealitate konplexua inspirazio iturri hartuta, gizarte hertsi batean murgilduko gaitu, gizonen autoritateak eta ohorearen legeak gobernatutako gizarte batean. Ahots asko biltzen dituen eleberri garaikide bat da hau, tragedia greko baten indarraz astinduko gaituena.
Irakeko neska ezkongabea bat haurdun geratzen da, eta hor hasten da bere samina.
Tigris ibaiaren ertzean, gerrak odolez blaituriko lurretan, ezkontzatik kanpoko maitasun harreman batek heriotzara kondenatu du neskatxa bat. "Gurean, hobe da neska hila ama ezkongabea baino", dio pertsonaia nagusiak. Liburuan, idazleak agerian jartzen ditu emakumeen aurkako indarkeriaren mekanismoak eta ohorearen legea. Amir anaia nagusiaren zeregina da familiaren ohorea garbi mantentzea familiako gainerako kideek bidegabekeria onartzen edo haren aurrean isiltzen diren bitartean. Irakeko errealitate konplexua inspirazio iturri hartuta, eta Tigris ibaia lekuko gisa erabiliz beste ahots bat gehiago balitz bezala, idazleak prosa iradokigarria darabil tragedia azaltzeko, nahiz eta, liburuaren laburtasun dela eta, ez duen sobera sakontzen pertsonaien argi-itzal eta kontraesanetan, eta, hortaz, irakurle hau prosa iradokitzaile horren orrialde gehiagoren egarriz geratu da Tigris ibaiaren ertzean. #PaperjaleZozketa
Edukiari buruzko abisua Spoiler pixka bat, gutxi.
Aljeriar jatorrikoa eta emakumea da idazlea, beraz ez dut esango legitimitaterik ez duenik, baina "nondik" idatzita dagoen jakin beharko luke irakurleak. Gaizto bakarrak beltzez jantzitako gizonak dira kontakizunean (musulman oso itxiak, haraxeagokoak). Mendebaldeari buruzko hitz erdirik ere ez dago. Eta hori ez da zintzoa.
Liburu ona hala ere, eta gomendatzen dut.
Mamiari dagokionez, bertze zer edo zer espero nuela aitortu beharrean naiz, ez dut egiazki sobera maitatu. Pertsonaiak ez zaizkit sinesgarriegiak gertatu, jite mendebalzentrista baduela erranen nuke. Hala sentitu dut nik behinik behin. Itzulpenari eta erritmoari dagokionez alta, maitatu izan dut.
Bai horixe! Liburu bikaina.
Badira liburuak azkar irakurri ohi direnak... kapitulu bat bestearen atzetik irentsi, nola jarraitzen duen jakiteko. Beste batzuk, ordea, poliki irakurri behar da, era pausatuan, esaldi bakoitzaren erritmoa ongi digeritzeko. #DeitoraZaitzalaTigrisek bigarren horietako da. Liburu mehea izatea lagungarria da. Merezi du kapitulu bakoitza bitan irakurtzea.
Gustatu zait idazkera. Esaldi laburrak eta errazak... baina kalitatetik eta poesiatik ezertxo ere galdu gabe. Ez dakit estiloa Malfattori zor zaion, Iratiri ala bioi. Agian saiatuko naiz beste bertsioren bat eskuratzen, konparatu ahal izateko.
Gustatu zaizkit Tigris ibaiaren narrazio-atalak. Gustatu zait neskatxak bere patuaz egiten duen narrazioa, tristuraz eta etsipenez bustia. Eta gustatu zait, bereziki, familiako kideak nola agertzen diren banaka-banaka, beren burua aurkezteko eta istorioan non kokatzen diren azaltzeko.
Pertienentea iruditzen zait hainbat elkarrizketatan Malfattori irakurri diodan komentarioa... Ez da Islamaren kontrako narrazio bat; erlijioa aitzakia besterik ez da. Emakumearen kontrako biolentzia non-nahi ageri da; baita mendebaldeko gizarte "zibilizatuan" ere.
Esandakoa: …
Bai horixe! Liburu bikaina.
Badira liburuak azkar irakurri ohi direnak... kapitulu bat bestearen atzetik irentsi, nola jarraitzen duen jakiteko. Beste batzuk, ordea, poliki irakurri behar da, era pausatuan, esaldi bakoitzaren erritmoa ongi digeritzeko. #DeitoraZaitzalaTigrisek bigarren horietako da. Liburu mehea izatea lagungarria da. Merezi du kapitulu bakoitza bitan irakurtzea.
Gustatu zait idazkera. Esaldi laburrak eta errazak... baina kalitatetik eta poesiatik ezertxo ere galdu gabe. Ez dakit estiloa Malfattori zor zaion, Iratiri ala bioi. Agian saiatuko naiz beste bertsioren bat eskuratzen, konparatu ahal izateko.
Gustatu zaizkit Tigris ibaiaren narrazio-atalak. Gustatu zait neskatxak bere patuaz egiten duen narrazioa, tristuraz eta etsipenez bustia. Eta gustatu zait, bereziki, familiako kideak nola agertzen diren banaka-banaka, beren burua aurkezteko eta istorioan non kokatzen diren azaltzeko.
Pertienentea iruditzen zait hainbat elkarrizketatan Malfattori irakurri diodan komentarioa... Ez da Islamaren kontrako narrazio bat; erlijioa aitzakia besterik ez da. Emakumearen kontrako biolentzia non-nahi ageri da; baita mendebaldeko gizarte "zibilizatuan" ere.
Esandakoa: bikaina!
Gerra, biolentzia, zapalkuntza erlijioso eta familiarra... Etsipena dario nobela labur honi. Hala ere, kontaketa modu politean egitea lortzen du idazleak. #DeitoraZaitzalaTigrisek
Edukiari buruzko abisua Spoiler txiki bat dauka, baina zera jakina da🤣
Lehenik eta behin, #DeitoraZaitzalaTigrisek gustatu zait, baina, hala ere, azalean geratzen dela uste dut, eta asko gustatuko zitzaidakeen gehiago sakontzea.
Pertsonaiak nahiko lauak iruditu zaizkit eta Irakeko gizartearen ikuspegia ezagutzea gustatuko litzaidake. Ez dut kontrapunturik aurkitu pertsonaien artean, eta faltan bota dut norbaitek, pentsamendu batetik harago, zetorrenaren aurka egitea, nolabait.
Nire iritzia aipamen honetan islatzen da: www.argia.eus/argia-astekaria/2828/ohoreagatik