Kritikak eta Iruzkinak

Saioa

Saioanaiz@paperjale.eus

duela  urte 1, 7 hilabete(e)an batu zen

Esteka hau laster-leiho batean zabalduko da

(e)k Miren Agur Meabe(r)en Amorante frantsesa liburuaren kritika egin du

Miren Agur Meabe: Amorante frantsesa (Paperback, Euskara language, Susa) 4 izar

“Bioletak hazten zaizkit ezpainen bueltan. Udaberriko / euriak bustita. / Beren urdinak gogorarazten dit / …

Iritzia

5 izar

Irakurtzen amaitzerakoan ez dut liburu borobila dela sentitu, seguruenik, nire espektatiba eta hutsuneengatik, baina hausnarketa txiki bat egindakoan, oso lan ederra dela konturatu naiz, eta asebete nau.

Formekin jolasteaz gain (nobela beltza poesia eta narratiba baliatuz), argi ikusten dut liburu laburrean ertz eta gai asko azaleratu nahi izan dituela idazleak, nire ustez, garrantzitsuena, 60 urtera hurbiltzen ari diren pertsonaia biziak lehen planoan agertzea: pertsonaia nagusia eta bere harreman sarea. Begirada, esperientzia, desioa, harreman sarea, ekimena... Askotan ikusezin bihurtu edo klitxe artean baztertu ohi diren emakume bat da protagonista: zaintzailea da, baina ez da amatasunari lotutako zaintza. Ogibidez ere institutuko ateZAINA da Agurtzane, eta horrek eta I.B. gaztearen hilketak beste adin espektro bat biltzeko bidea ematen du liburuan. Helduen zaintza (ahizpa, protagonistak; aita, amoranteak asteburuetan), buru osasuna, orientazio sexuala (lagun lesbiana), familia ereduak, harremanak: sexu-afektiboak nahiz bestelakoak, langile kontzientzia, arzalpenak...

Liburua aparta dela irakurri nuen hemen Paperjaken, eta, zer irakurri dudan …

(e)k Oier Guillan(r)en Aztitza liburuaren kritika egin du

Oier Guillan: Aztitza (Paperback, Euskara language, Ganbila (Susa)) Baloraziorik ez

Iritzia

Baloraziorik ez

Hainbat testu jasotzen ditu liburuak, jolasa nagusi, hizkuntza, esanahi eta testu generoan. Irudi batzuk errepikatu eta testua zipriztindu arren, zer pentsatuta ematen duten gai, egoera eta hausnarketak biltzen ditu. Absurdoa, umorea, kritika... Don Inorrez taldearekin prestatutako zuzenekoa ikusteko gogoz.

(e)k Amaia Alvarez Uria(r)en Zuzi iraxegia liburuaren kritika egin du

Amaia Alvarez Uria: Zuzi iraxegia (Paperback, Euskara language, Testu zaharrak) Baloraziorik ez

Iritzia

Baloraziorik ez

Euskal literatura klasikoari buruzko diskurtso nagusia zabaldu eta bazterrean gelditu izan direnak (ere) ezagutarazteko lan ederra da. Izan ere, inprimatutako testu nagusietatik kanpokokoak aintzat hartzen ditu eta, jakina, gutxietsi izan diren emakumeen lanak ere bai. Horretaz gain, antologia ere bada, eta garai desberdinetan gizon eta emakumeek generoaz zer dioten ere biltzrn du eta hausnarketa gai bihurtu. Hitzostean Iratxe Retolazak dioen moduan, abiapuntua edo hezurdura jarri du hurrengo ikerketa eta osteko dibulgazio lanetarako.

(e)k Jule Goikoetxea Mentxaka(r)en Politeismo bastarta liburuaren kritika egin du

Jule Goikoetxea Mentxaka: Politeismo bastarta (Euskara language, Susa) 4 izar

2024ko maiatza. Jule Goikoetxea Angela Davisekin elkartzeko prestatzen ari da kategoriako hotel bateko bere gelan. …

Iritzia

4 izar

Gustura irakurri dut, inoiz kontzepturen/erreferentziaren bat guztiz ulertu ez arren.

Bi plano ditu: narratzailea den "bizkartzain" umoretsua alde batetik, eta pentsalaria(k) edo diskurtso egituratua bestetik. Narratzaileak rollaren arabera, bere idoloaren bizkartzain/elkarrizketatzaile edo lekuko, testua dentsoagoa edo arinagoa da. Baina bi tonu desberdin izan arren, bietan dago gizarte salaketa. Zenbat azpimarra! Hausnarketarako ideia asko ematen ditu, eta narratzailearen tonu ironikoak arintasuna ematen dio eta barre txikia atera han-hemenka. Geure buruari barre egin ezean akabo!

Hiru eguneko kronikak biltzen dituen Davisen hitzaldi, elkarrizketa (galdera zein erantzunak) edo hausnarketa batzuk bere pentsamoldea batzeko txatal mamitsuak dira.

(e)k Joxemari Iturralde(r)en Kez egindako erretratua liburuaren kritika egin du

Joxemari Iturralde, Bill Ballinger: Kez egindako erretratua (Paperback, Euskara language, Igela) Baloraziorik ez

Iritzia

Baloraziorik ez

Ez da ohiko nobela beltza, ez da hilketa bat argitu nahian abiatzen, baina pertsona baten bila dabilen protagonista bat dugu, polizia edo ikertzailea izan barik, arrastoa arrasto, horretan buru-belarri sartzen den gizon bat, obsesionatu egin delako behin ikusitako neska batekin. Bestetik, beste protagonista, jatorri pobrea atzean utzi nahi duen femme fatal ederra. Kapituluetan narratzailea txandaka agertzen zaigu eta gertaera baten aurrean ikuspuntu desberdinak daudela konturatzen gara. Ikusi nahi duguna baino ez dugu ikusten. Emakume diru-gode eta manipulatzailea ezagutu barik ametsetako aingerua da.

(e)k Sara Mesa(r)en Cara de pan liburuaren kritika egin du

Sara Mesa: Cara de pan (Paperback, 2018, Anagrama) 5 izar

La relación entre una adolescente y un hombre maduro que se encuentran en un parque. …

Iritzia

Baloraziorik ez

Sara Mesaren beste pare bat liburu (Un amor, La familia) irakurrita nituen, eta berriro pentsatu dut: ze ona! Zelako kontamoldea, zelako planteamendua, zelako gizarte kritika... Annie Ernaux-ek idazketa labana bat dela dio, ez dakit Mesak zer dioen, baina geure buruari galderak egiteko eta arau batzuk zalantzan jartzeko abilezia du, duda barik...

(e)k Annie Ernaux(r)en Idazketa labana bat da liburuaren kritika egin du

Annie Ernaux, Leire Lakasta (itzultzailea): Idazketa labana bat da (Paperback, Euskara language, Katakrak) 5 izar

Urtebetez, 2001 eta 2002an, Frédéric-Yves Jeannet idazleak gogoetak eta galderak bidali zizkion Annie Ernaux-i. Erantzunetan, …

Iritzia

Baloraziorik ez

Poesia Mailu bat da esaten zuen Arestik, eta Ernaux-k labana bat dela dio. Gure komunitatean eragiteko modu bat, bizitzatik banaezina, jarrera (konprometitu) bat.

Ibilbide luze eta oparo baten atzean idazketari buruzko ezagutza, formazio, dedikazio zein eskarmentua nabarmentzen dira. Literatura hitza albo batera uztearen arrazoitik hasi, eta bere hautuak, egiteko moduak eta ikuspuntuak azaltzen ditu; izan ere, bere idazketari buruzko gogoeta bildu nahi du elkarrizketak: eraginak, estiloa, sailkapenak, abiapuntuak, prozedurak...

Nobel Saria eman zioteneko hitzaldiak emozionatu ninduen, eta liburu honetako muina han dagoela kondentsatuta iruditzen zait. 20 urte lehenago email bidezko elkarrizketa den liburu honetan ere hortxe daude bere printzipioak, bere idazketatik bereizi ezin direlako.

(e)k Nerea Loiola Pikaza(r)en Zebrak eta bideak liburuaren kritika egin du

Nerea Loiola Pikaza: Zebrak eta bideak (Paperback, Euskara language, Erein) 4 izar

Ipuin Gazte bat, ezezkorik esan ezin diona bere etxeko terrazan Ikeako iragarki bat grabatzeari. Emakume …

Iritzia

Baloraziorik ez

Asko gustatu zait Nerea Loiola ren Zebrak eta bideak. Lana eta sena. Forma aldetik, proposamen desberdinak; mamiari dagokionez, begirada interesgarria. Bazterrekotzat jo litezkeenak, isildu izan direnak eta agerikoagoak (denongan daudenak. Hainbeste gu kabitzen dira guztiogan!)

(e)k Zadie Smith(r)en Kanbodiako enbaxada(r)i buruzko iruzkina egin du

Zadie Smith: Kanbodiako enbaxada (Euskara language, Igela) 4 izar

Fatou etorkina da, hainbat herrialdetan bizi izan dena Londresera joan aurretik. Neskame ari da etxe …

Gustatu zait. Bere laburrean emakume migrante pobre baten begirada argia erakusten du, eguneroko gaitza eta zapalkuntzak zapalkuntza, bizitzan arnasteko arrakalak topatzen ditu.