Kritikak eta Iruzkinak

Dabid

desertorea@paperjale.eus

duela  urte 1, 11 hilabete(e)an batu zen

🐧 #SoftwareLibrea 🔐 #Pribatutasuna 📡 #BurujabetzaTeknologikoa 🧠 #KulturaAskea 🎒 #HezkuntzanLibrezale 📚 #Literatura 🗨️ #365egun

Esteka hau laster-leiho batean zabalduko da

(e)k Ramón Saizarbitoria(r)en Bihotz bi liburuaren kritika egin du

Ramón Saizarbitoria: Bihotz bi (Paperback, Euskara language, Erein) 5 izar

Eta horra nola idazten duen komikoki, samur, zoragarri maiz, huskeria eta zer horiez guztiez. Exagerazioa …

Gertatzen ez dena dut gogokoen

5 izar

Liburu honek hiru istorio ditu: batetik, senar baten eta emaztearen arteko liskarrak; bestetik, tabernako gerrari buruzko zertzeladak eta gogoetak; eta, azkenik, beste emakume batekin izandako harreman berri eta kitzikagarria. Uste dut hirurak oso onak direla eta horietako bi, gainera, oso biribilak, amaiera barne.

Baina bada beste laugarren istorio bat, hain agerikoa ez dena, eta oharkabean pasa daitekeena. Ondo begiratzen ez bada, lehenengoaren zati bat dela dirudielako: emaztearenganako proiekzioa. Hau da, gertatzen ez dena, hain zuzen ere. Baina, hala ere, pertsonaia nagusiak gertatu izan balitz bezala pentsatzen, sentitzen eta hausnartzen duena. Berdin zait ez ote den gertatzen beldurragatik, egunerokotasunagatik, burugogorkeriagatik edo zakila neurtzeagatik. Hori da, nire iritziz, liburuan pisurik handiena duena eta giza sentimenak ulertzeko eta haiekin jolasteko idazleak duen gaitasuna erakusten duena. Izan ere, era batera edo bestera, proiekzioek egiten gaituzte. Agian errealitateak bezainbeste.

Bada, liburu honen kasuan proiekzio horiek dira, nire uste apalean, Saizarbitoriaren sentiberatasun berezia erakusten dutenak.

(e)k Frederik Peeters(r)en Lupus liburuaren kritika egin du

Frederik Peeters, Javier Zalbidegoitia (itzultzailea), Gaizka Zalbidegoitia (itzultzailea): Lupus (Hardcover, Gaztelania language, Astiberri) 5 izar

Lupus empieza a la manera de un easy rider en el espacio, presentándonos a dos …

Gomendagarria da, baina pazientziaz irakurri behar da

4 izar

Ondo dago, izan ere, zientzi fikzioaren testuingurua kentzen badiozu, istorioa beste edozein testuingurutan koka zenezake. Esan nahi dut helduarora nola iritsi ginen kontatzen digula, eta gutxi axola duela gainontzekoak. Gomendagarria da, baina pazientziaz irakurri behar da.

(e)k Xabier Mendiguren Elizegi(r)en Oso latza izan da liburuaren kritika egin du

Xabier Mendiguren Elizegi: Oso latza izan da (Paperback, Euskara language, Elkar) 5 izar

1981eko otsaila da. Joxe Arregi zizurkildarra Madrilen atxilotu dute eta handik hamar egunera azken arnasa …

Liluratu egin nau

5 izar

#OsoLatzaIzanDa amaitu berri dut eta, egia esan, liluratu egin nau. Beste gauza bat espero nuen, agian fikziorago lerratutako zerbait (adibidez, Odol hotzean, Truman Capote non dena den nobela). Baina egia esan, denetarik dauka: nobela, kronika, saiakera...

Lehen kapitulua ikaragarria da, 9., 10., 11. eta 12. orrialdeak ez ditut erraz ahaztuko eta, nire ustez, liburuko onenak dira eta edozein irakurlek irakurri beharko lituzke. Edozein idazlek ere egin beharko luke. Liburuak urrats horiek jarraitu izan balitu, Paperjalen ez legoke izar nahikorik liburua kalifikatzeko, baina uste dut ezinezkoa dela 100 orri maila horretan ematea.

Azken batean, asko gozatu dut liburu hau irakurketaz, bai literaturari dagokionez, bai memoria historikoari dagokionez eta irakurtzea gomendatzen dizuet.

(e)k Alfonso Zapico(r)en La balada del norte 2 liburuaren kritika egin du (La balada del norte, #2)

Alfonso Zapico: La balada del norte 2 (GraphicNovel, Gaztelania language, 2017, Astiberri) 4 izar

Oviedo, 1934. Una huelga general revolucionaria estalla la noche del 5 de octubre y sume …

Liburu hau deserosoa da

5 izar

Deserosoa da pertsona asko kontraesanen aurrean jartzen dituelako, eta horiek ere iraultza batean kudeatu behar direlako. Batzuetan ogia ez da ona izaten, eta beste batzuetan arrosek arantza gehiegi izaten dituzte.

Bigarren liburuki honek 34ko bi asteetan zehar, batez ere Oviedon, gertatu zenaren berri ematen digu. Poliziaz eta armadaz betetako kaleetan paseatzen gaitu milizianoekin batera, armategi baten erasoa nolakoa den irudikatzen uzten digu, baita iraultzaren alde aspergarria ere... Eta alde itsusia: desertzioak, kontraesanak, ez jakitea, ez ulertzea...

Deserosoa da batzuetan gauzak idealizatzeko joera dugulako.

(e)k Carlos Hernández(r)en La lista de Orwell liburuaren kritika egin du

Carlos Hernández: La lista de Orwell (Hardcover, Gaztelania language) 4 izar

George Orwell fue un escritor polémico y contradictorio. Sin duda, su literatura desacreditó implacablemente los …

Biografia interesgarria

4 izar

Komiki formatudun Orwellen biografia oso interesgarria. Gainera, sorkuntza-prozesuaren zati bat ere kontuan hartzen du istorioa kontatzeko orduan. Orwellek bizi izan zuen testuinguru sozial eta politikoa erakusten du, zuriaren eta beltzaren artean dagoen grisen eskala azalduz.

Interesgarria iruditu zait, baina pertsonaietako bat klixe samarra iruditu zait.

(e)k Xabier Etxeberria(r)en Artxipelagoa liburuaren kritika egin du

Xabier Etxeberria, Martin Etxeberria Garro, Alex Sanvi (ilustratzailea): Artxipelagoa (Hardcover, Euskara language, 2023, Elkar) 5 izar

Etorkizun ez oso urrun batean, aldaketa klimatikoak ekarritako hondamendiaren ondoren, Euskal Herri gehiena urpean dago, …

Podcastak bezainbeste harrapatu nau

5 izar

Agian ez da podcasta bezain konplexua, gazteengana heltzeko asmoa baitu, eta erritmo biziagokoa baita, baina ikaragarri gustatu zait Jare eta konpainiarekin berriz aurkitzea eta komiki formatuan irakurtzea. Podcasta zure gustukoa izan bazen, uste dut komiki hau ere gozatuko duzula. Gauza txar bakarra aurkitu diot: laburregia dela!

Artxipelagoaren lehen denboraldia hartzen du oinarritzat, beraz, bigarrenaren zain!!!

(e)k Stephen King(r)en Fin de guardia liburuaren kritika egin du (Trilogía Bill Hodges, #3)

Stephen King, Carlos Milla Soler (Itzultzailea): Fin de guardia (Paperback, Gaztelania language) 4 izar

Fin de guardia es el espectacular final de la «Trilogía Bill Hodges» que comenzó con …

Liburua gustatu zait, baina kasu honetan badu bainaren bat...

4 izar

Oso irakurketa interesgarria egiten du Estatu Batuetako suizidioen gaiari buruz, eta niri, behintzat, zer pentsatua eman dit. Trilogia oso ondo ixten du eta ate bat irekitzen dio Hollyren (horregatik idatzi du aurten beste bat) eta Jeromeren etorkizunari. Hala ere, honen amaierak ez nau erabat konbentzitzen. Txarra da? Ez, ez da txarra. Baina hobea izan liteke. Eta hobeto egiten daki (nahiz eta okerrago egiten ere badakien). Eta osagai guztiak zituen amaiera borobilagoa izan zedin. Baina kontuan hartuta, aurreko bietan ez bezala, hirugarren liburu honetan elementu paranormalek indarra hartzen dutela, askoz okerragoa izan zitekeen. 🤭

Merezi du trilogia irakurtzea, eta erakusten du SK polizia-thriller idazle beldurgarria dela (zentzurik onenean?). Gehiago idatzi nahi nuke, baina spoilerra litzateke, beraz zuen esku.

(e)k Stephen King(r)en Quien pierde paga liburuaren kritika egin du (Trilogía Bill Hodges, #2)

Stephen King, Carlos Milla Soler (Itzultzailea): Quien pierde paga (Paperback, Gaztelania language, DEBOLSILLO) 5 izar

Protagonizada por el mismo trío dispar de héroes que Stephen King nos presentó en Mr. …

Trilogiaren lehen atala bezainbeste gustatu zait, agian gehiago

5 izar

Trilogiaren lehen atala bezainbeste gustatu zait, agian gehiago. Eleberriaren egitura, bi garaitan kontatutako hasiera horrekin, erakargarriagoa iruditzen zaidalako. Pertsonaiak, ohi bezala, izugarriak dira eta, gainera, SKren obsesioetako bati buruz hitz egiten digu: idazle eta pertsonaia gogokoenekin obsesionatzen diren irakurleak. “Misery”-n bezala, baina oso modu ezberdinean.

Badira Estatu Batuetako literaturako aipamen asko asko asko asko asko. Nire bi liburu kutunenak barne: "To Kill a Mockingbird", Harper Leerena, eta "The Grapes of Wrath", John Steinbeckena ("The Grapes of Wrath" liburuaren spoiler izugarria dagoela ohartarazten dizuet). Baina literatura estatubatuarreko beste pertsonaia handi batzuen zeharkako eragina ere aurkitu dut: Holden Caulfield ("The Catcher in the Rye", J. D. Salinger), Tom Sawyer ("The Adventures of Tom Sawyer", Mark Twain), Huckleberry Finn ("Huckleberry Finn", Mark Twin) edo Richard Hickock eta Perry Smith ("In Cold Blood", Truman Capote). Den denak itzelak!

Tira, liburu ona da, amaiera onekoa. Eta erreferentzia horiek guztiak ezagutzen badituzu, uste dut are gehiago …

(e)k Stephen King(r)en Mr. Mercedes liburuaren kritika egin du (Trilogía Bill Hodges, #1)

Stephen King, Carlos Milla Soler (Itzultzailea): Mr. Mercedes (Paperback, Gaztelania language, DEBOLSILLO) 4 izar

Mr. Mercedes, primera novela de la «Trilogía Bill Hodges», es la historia de una guerra …

Egia esan, uste baino gehiago gustatu zait

4 izar

Aspalditik nuen liburu hau armairuan irakurri gabe, eta Stephen Kingen hurrengo liburua liburu honetako pertsonaietako bati buruzkoa dela ikusi nuenean, irakurtzen hasi nintzen. Ez da SKren formatua, baina, egia esan, thriller gisa oso ondo funtzionatzen du. Formatu horretan eroso sentitzen diren beste idazle batzuk bezain ondo. SKren idazkera nabaritzen da, batez ere kontatzeko moduan eta pertsonaien sakontasunean (nire ustez, idazle gisa dituen indarguneetako bi). Gustatzen zaizkidan SKren liburu guztietan esaten dudan bezala: liburu honen amaiera ez da txarra. 🤣

Gainontzeko biekin jarraituko dut.

(e)k Alfonso Zapico(r)en La balada del norte 1 liburuaren kritika egin du (La balada del norte, #1)

Alfonso Zapico: La balada del norte 1 (GraphicNovel, Gaztelania language, 2015, Astiberri) 5 izar

Madrid, 1933. Tristán Valdivia, periodista sin periódico, editor sin éxito y amante sin ilusión, abandona …

Gainerakoak irakurtzen jarraituko dut

5 izar

La balada del norte lanaren lehen liburuki hau, 34ko Asturiasko iraultzaren aurrekariak azaltzen duena, ikaragarri ona da. Lehen binetatik harrapatu nau eta asko gozatu dut irakurketa.

33ko urtean hasten da eta iraultza hasten den egunera arte doa, hau da, 34ko urriaren 5era arte. Oso pertsonaia gutxirekin (gaiaren konplexutasuna kontuan hartuta harrigarria dena), lan baldintza penagarriak dituzten meategietan ez ezik, meatzarien eta haien familien etxeetan ere barneratzen gaitu. Baita komunitatearekiko harremanean ere. Pertsonaiek beren burua antzezteaz gain, kolektibo bat ordezkatzen dute kontakizunean, nolabait esatearren (Apoloniok meatzariak, Markesak aristokrazia...). Eta Alfonso Zapicoren ideiak sumatu badaitezke ere, esango nuke ez dituela pertsonaiak epaitzen. Laburbilduz, oinarriak jartzen ditu iraultza zein unetan eta zergatik hasten den uler dezagun.

Irakurtzen baduzu, seigarren kapituluan, isiltasuna entzungo duzu.

(e)k Ágota Kristóf(r)en Koaderno Handia liburuaren kritika egin du

Ágota Kristóf, Eskarne Mujika Gallastegi (itzultzailea): Koaderno Handia (Paperback, Euskara language, 2022) 5 izar

Ikasketa-prozesu baten lekuko egiten gaitu Koaderno Handiak. Pertsonaia nagusien, bi anaia bikien, ikasketa-prozesua da. Hirurogeita …

Liburu hau, gerraren aurpegirik mingotsena eta gizartearen miseriarik miserableena erakusten digun maisulana da

5 izar

Liburu hau, gerraren aurpegirik mingotsena eta gizartearen miseriarik miserableena erakusten digun maisulana da. Beste aukerarik gabe mundu berri bati aurre egiteko indartsu bihurtu behar duten ume biziraule biren istorioa. Gordina. Oso gordina. Oso oso gordina. Eta ez, ez da imajinatzen duzun modukoa.

Eszenak oso krudelak eta benetan grafikoak dira, eta, hala ere, edonori gomendatuko nioke liburu hau irakurtzea. Idazleak ahalegin berezia egiten du bi umeren idazkera antzezteko eta baita lortu ere, ume horiek oso azkarrak izan arren, ume izaten jarraitzen dutelako. Hori dela eta, kapilauak benetan laburrak izateaz lagunduta, ez dakigu noiz utzi behar diogun irakurtzeari (beste kapitulu bat baino ez).

Ez dauka zer ikusirik, ezta antzik ere, baina ezinezkoa izan zait hau irakurtzea Primo Levi gogoan izan gabe.

Irakurri ez baduzue, liburu honi ekin. Eskertuko didazue gomendioa.

(e)k J.R.R. Tolkien(r)en El Retorno del Rey liburuaren kritika egin du (El Señor de los Anillos, #3)

J.R.R. Tolkien, Luis Domènech (itzultzailea), Matilde Horne (itzultzailea): El Retorno del Rey (Hardcover, Gaztelania language, 2022) 5 izar

La tercera entrega de la trilogía El Señor de los Anillos.

Los ejércitos del Señor …

Eraztunen Janaunaren zale bihurtu naizela aitortzen dut publikoki

5 izar

Gaztetan fantasia ez zen nire arreta deitzen zuen genero literarioetako bat, eta Eraztunen Jauna, beti heroiaren bidaiarekin lotua, ez zuen nire jakin-mina piztu. Hala ere, badira urte gutxi batzuk fantasia eta zientzia fikzio gehiago irakurtzen hasi naizela eta, oporraldi hau hobbitekin batera pasatu dut. Nahiz eta, hasieran beldur pixka bat ematen zidan gazteentzako zuzenduak izango ote ziren, orain esan dezaket edonork irakurtzeko modukoak direla.

Are gehiago, Eraztunen Janaunaren zale bihurtu naizela aitortzen dut publikoki. 😊

Istorio honi buruz ezer gutxi dago esaterik, dagoeneko esan ez denik. Besterik gabe esan dezaket nire pasarterik gogokoenetako bat Ella-Larañarena dela. Pertsonaiarik onenak eta, nire ustez, landuenak eraztunaren boterearen aurrean ahultzen direnak dira (Boromir, Frodo eta Gollum bereziki). Gollum pertsonaia bikaina iruditzen zait eta Boromir oso sinesgarria. Nahiz eta, esan gabe doa, Sam dela denen artean maitagarriena. Baina are gehiago gustatuko litzaidake "nagusi" hitza erabiltzeari utziko balio. 😤

Azken finean, gauza txar bakarra aurkitu dut: …