Kritikak eta Iruzkinak

Oier Gorosabel Larrañaga

txikillana@paperjale.eus

duela 2 urte, 3 hilabete(e)an batu zen

Hamen nere arrantza literarixuak: hor zihar "peskautako" liburuak, eta eurei buruzko "rebuznoak".

Bookrastinatingen nenguan, ondiok trukillua harrapau barik. Han falta jatana, hamen ikasiko ete dot?

Esteka hau laster-leiho batean zabalduko da

(e)k Carlos Gracia(r)en Living in Josakidetza liburuaren kritika egin du (Miren Olatu, la celadora vampira, #1)

Carlos Gracia, Mariola Reigosa: Living in Josakidetza (Paperback, gaztelera language, 2020, Autoedizioa) 4 izar

Mariola Reigosa eta Txarli Garcia zeladoreak dira Mendaroko Ospitalean, baita lagun onak ere, eta, hain …

Banpiro kanpetxanuak

4 izar

Urtiak dira hain komiki punkixa irakortzen ez nebanetik.

Plus bat osagilliondako, gure munduko kodiguak eta barne-kontuak modu zorrotz eta sarkastikuan destripatzen dittualako. Gidoiak, bikainak.

Zeladore punk maittagarrixak, ospittaleko tripak bizitzaz eta alaittasunez betetzen dittuezen osagille kanpetxanuak; hizkera fresko, dotore eta adierazkorra (punk izatia ez dalako birauak eta aho-gorotza botatzian sinonimua). Parrandia, eskatologia eta halakuak bai, baiña baitta pasarte oso hunkigarrixak bebai -Covid19xari buruzko azken txatala adibidez-. Horrek, eta komikixan itxura kutre-dotore koloretsuak -autoeditauta, Dortoka inprimategixan ekoitzia, eta modu artesanalian banatuta- aparteko argitalpen bihurtzen dau.

Hizkuntziari buruz, atentziñua deitzen dau egillien aukeria: bixak euskaldunbarrixak, erreztasun gehixago dake gazteleraz, eta hala dagoz testu gehixenak; baiña euskeria eskuma-ezker sartzen da, gitxien usten dan lekutik, Mendaroko ospittalian errealidadian islada fidela emonez (gune oso euskaldunan erreferentziako osasun etxia). Naturala hori be, eta nere gustokua! Ez neuke esango diglosia tipikua danik, eta bai ostera erderaz bizi dan mundu batian kontrol barik, eta espontaneoki -behetik gora- sartzen …

(e)k Carlos Gracia(r)en Relatos incómodos liburuaren kritika egin du

Carlos Gracia: Relatos incómodos (Paperback, Gaztelera language, 2019, DDT Banaketak) 4 izar

Narraciones irreverentes ke kizas nunca sucedieron, aunke seguramente ocurren cada dia… Sus protagonistas son variopintos, …

Benetakotasuna

4 izar

Harrittu egin nauk. Normalian, aldizkari grafikuetako marrazkilarixen artian irregulartasun haundixa egoten dok (aldizkari profesional zein afizionatuetan), baiña horrek bere xarma propixua jaukak: orijinaltasun gitxiko, eta badaezpadako grazixako historien artian, perla jenialak aurkitzen dittuk-eta. Album honek be irregulartasun jenial horixe jaukak.

Argitalpen oso txukuna dok, Txarlin lagunak maittasunez zaindu juen ediziñua kontizu: marrazkixak oso detallistak dittuk, patxadaz begiratzekuak; baiña kolorien erabilpena oso deigarrixa eta expresibua dok. Zuribaltzezko marrazkixak -oso fanzineruak-, azpimarratzen eta osatzen juek detalle gorri ugarixak, eta handik-hamendik bakanaguak dirazen beste koloretako briztadak. Ez dok ohikua halako elegantzia, hain espiritu punkeko argitalpen batian!

Historixen gaiñian, historixak ez juek txantxilloirik segitzen, danetik jagok: historia landu eta luziaguak, erreflexiño bigurrixak, naif erara blaust botatakuak, orrialde pare baten erretratatutako unekadak... Batzuk bereziki inpaktau nabe: yonki bixena, 100 euroko billetiana, kuadernuana, boxena...

Ondo gordeko juat, Miren Olaturen lehelengokuan onduan!

(e)k Carlos Gracia(r)en Relatos incómodos(r)i buruzko iruzkina egin du

Carlos Gracia: Relatos incómodos (Paperback, Gaztelera language, 2019, DDT Banaketak) 4 izar

Narraciones irreverentes ke kizas nunca sucedieron, aunke seguramente ocurren cada dia… Sus protagonistas son variopintos, …

"Living in Josakidetza" irakorritta najeukan, eta pozik hartu juat Iñigo lagunak egindako opari hau. Txarliren lehelengo bakarkako albuma itxuraz, nahiz eta marrazkixak aspaldi argitaratzen hasi zan, nun eta... Porrot fanzinian, Eibarren!! 😁

(e)k Quino(r)en ¡Yo No Fui! liburuaren kritika egin du

Quino: ¡Yo No Fui! (Paperback, Spanish language, 2024, Penguin Random House Grupo Editorial) 4 izar

Letxe txarra

4 izar

Umore zurixa gustatzen jakunondako, Quino maisu haundixa dok. Halan be, epokak jagozak: aurretik irakorri neban liburua lehelenguetarikua zuan, eta xalotasun graduan igartzen zuan. Oingo honek, ostera, retranka edo letxe txar gradu haundixagua jaukak, nabarmen. Bere oiñarrizko ontasuna galdu barik, 1980? hamarkadako dinosaurixuak eta geopolitikia presentiago jagok, eta begi erdi zarratuekin irakortzen jittuaguz, farremurritza aurpegixan, eta gozamen gaiztuakin.

(e)k Uxue Alberdi Estibariz(r)en Hetero liburuaren kritika egin du

Uxue Alberdi Estibariz: Hetero (Paperback, Euskara language, Susa) 4 izar

Araua eta arrakala. Bien arteko tentsioan ageri zaizkigu ipuin hauetako protagonistak. Emakumezkoak dira ia denak, …

Hetero eta NEM

4 izar

Ipoiñak oso desbardiñak dittuk, esango najeukek idazliak ez dittuala serie moduan sortu. Tonua, gaixa, estilua, teknikia, hizkeria... total desbardiñak dittuk, bata bestetik. Halan be, Gernikako Sakone tabernako dekoraziñuan legez -aulka bardin bi ez, eta Luis XVI mahaixak Bauhausen onduan- gustoko emaitzia jaukek. Eta batiburrillo horren barruan, panorama komun bat: heteronorma, eta "monogamia ez etiko" tristian bizi dan jentia. Bikaina, gure gizartian erretratu hori!

Eta polemikiari buruz (pertsonaje batzuk identifikagarriak dirazen pertsona errealetan oiñarrittuta dagozela), etxatak ezer graberik begittandu. Esandako moduan, ez dago iraiñik. Ezta pertsona horiek -Jama Jama, Joseba Sarrionandia eta Iñaki Segurola- fikziñuan kontatzen danakin identifikatzeko saiakerarik be. Nik behintzat, hau irakorritta, ulertu juat euren inguruan ezagututako situaziñuak kontatzen dirazela, baiña eurekingo pornografia-sentsazionalismuan jauzi barik, enpatiaz eta errespetuz. Nihil obstat!

(e)k Uxue Alberdi Estibariz(r)en Hetero(r)i buruzko iruzkina egin du

Uxue Alberdi Estibariz: Hetero (Paperback, Euskara language, Susa) 4 izar

Araua eta arrakala. Bien arteko tentsioan ageri zaizkigu ipuin hauetako protagonistak. Emakumezkoak dira ia denak, …

Ene, eta "Otsoa" be ezagun-ezagun dok. Errespetuz hau be, bere aho biko jenialtasuna gogoratzen -neuk be entzuten jittuadaz ondiok, haren irratsaiuak- suizidio bati bizirautiaz, eta alarguntasunaz oro har.

(e)k Uxue Alberdi Estibariz(r)en Hetero(r)i buruzko iruzkina egin du

Uxue Alberdi Estibariz: Hetero (Paperback, Euskara language, Susa) 4 izar

Araua eta arrakala. Bien arteko tentsioan ageri zaizkigu ipuin hauetako protagonistak. Emakumezkoak dira ia denak, …

"Han, gure piñarixak; han, gure terrenuak; han, gure ganaua". Txitxarron melokotoiak hartzeko zalien historia bat youtu.be/P9WFdh4Zr3k?si=Bcu_rG23bpQIeLMi kotxiak, parkingak eta istripuak, guztia kontau barik (hori gustau jatak), baiña era berian basarrittar/tabernari familia baten bizimoduan esklabutzia ondo erakusten dabena.

(e)k Uxue Alberdi Estibariz(r)en Hetero(r)i buruzko iruzkina egin du

Uxue Alberdi Estibariz: Hetero (Paperback, Euskara language, Susa) 4 izar

Araua eta arrakala. Bien arteko tentsioan ageri zaizkigu ipuin hauetako protagonistak. Emakumezkoak dira ia denak, …

Liburuan heterotasuna gustatzen jatak: jente normatibua, marikonadarik bakua, bere bide straightean aurrera harro doiana, katxarreriako traste guztiak jotzen, eta zapaltzen dabizen arrautzeri erreparau barik. #IronicModeOn

Idazkeria oztopotxua dok ondiok: esango najeukek buruak emon ahala idaztian kontua izan leikiala hori, diñot eze, neuri be pasatzen jatalako hori, baiña norberak buruan argi ikusi arren, irakorliak ulertuko dabenakin gehixago pentsatzia falta jakok igual. Zentzu horretan, Alberdik "morillotasun" pixkat biharko lajeukek: www.fernandomorillo.eu/irakurketa-erraza/

Baiña behiñ oztopo hori neutralizauta (entrenamendu pixkatekin), gustau jatak lehelengo ipoiñ hori. PhD tesisen giro sofistikauan egindako kuadro inpresionistia, ezin gobernauriko sentimenduen mundu kuriosua.

Bigarren ipoiñian aldaketia radikala dok, nerabe noventeruen nerabekeri erakargarrixak, haiziak nundik jotzen detsen ez dakixen gaztiak zurrunbillo hormonalian. "Marlon" errez ezagutzen dok bai, baiña ez txarrerako. Bere historia pertsonala etxuat ezagutzen, gaztetan katiatuta izan zeben zurrumurru -ez oso fidagarri- hori kenduta, baiña HALAN BE errespetuz eta enpatiaz ikututako gaixa begittandu jatak. Marjinala edozelan be, neska "heteroen" kuadrilla kontuak …

Ken Follett: El Umbral De La Eternidad (Paperback, DEBOLS!LLO) 4 izar

Hurreko historixia

4 izar

Trilogia osua interesgarrixa izanda, norbere urtietara heldu ahala, kontakizunak plus bat jaukak: historia garaikideko gertakarixak, askotan ulertu barik pasau ziranak, modu erreflexibuan begiratutakuak. Folletten historialaritzako kritikak -eta bere alboraketa partikularrak- kontuan hartuta, asko gustau jatan serie bat izan sok hau. Lehelengo ale bixak liburutegiko purga batetik eskuratu genduazen eta hirugarrena, barriz, bigarren eskuz erosi juagu, etxeko apaletan osorik gordetzeko morokua begittandu jakulako.