Kritikak eta Iruzkinak

Oier Gorosabel Larrañaga

txikillana@paperjale.eus

duela 2 urte, 5 hilabete(e)an batu zen

Hamen nere arrantza literarixuak: hor zihar "peskautako" liburuak, eta eurei buruzko "rebuznoak".

Bookrastinatingen nenguan, ondiok trukillua harrapau barik. Han falta jatana, hamen ikasiko ete dot?

Esteka hau laster-leiho batean zabalduko da

(e)k Alexandre Dumas(r)en El conde de Montecristo(r)i buruzko iruzkina egin du

Alexandre Dumas: El conde de Montecristo (Gaztelera language, 2011, Anaya) Baloraziorik ez

Nagusiki mendeku baten kontakizuna da, halere honetaz gain beste hainbat gai ere ikusi ahal dira: …

Bigarren maillako kontua dok, baiña liburu honetan ikasten nabillen gauza interesgarri bat, posta sistemian funtzionamendua dok: zaldixak, postilloiak, bidaiari bateK XIX mende hasieran kontuan hartu bihar izaten zittuan gauza arruntak.

(e)k Alexandre Dumas(r)en El conde de Montecristo(r)i buruzko iruzkina egin du

Alexandre Dumas: El conde de Montecristo (Gaztelera language, 2011, Anaya) Baloraziorik ez

Nagusiki mendeku baten kontakizuna da, halere honetaz gain beste hainbat gai ere ikusi ahal dira: …

3050 orrialdian, azkenian, Eugenia "Tomboy" Danglars eta Luisa Armilly delikauan arteko harremana argitzen da, 1844 urterako egin zeikian bezainbeste. Kritiko gehixenendako behintzat, harreman lesbikua dana.

(e)k Diane Setterfield(r)en El cuento número trece(r)i buruzko iruzkina egin du

Diane Setterfield: El cuento número trece (Hardcover, Gaztelera language, 2007, Lumen) 3 izar

Entre mentiras, recuerdos e imaginación se teje la vida de Vida Winter, una famosa novelista …

Txistu bizixan irakortzen najabik. Jauregi bakartixa, Yorkshireko "dale"etan eu.m.wikipedia.org/wiki/Yorkshire_Dales, neri gustaten jatan etxe baten (iputargixak, egurra, moketa uletsua, liburuak...). Historixia ondo kontauta, jakinmiñari eusten. Eta fikziñuari buruzko fikziñua, orrialdien barruan bizi leikian bizitzian aldarrixa.

(e)k Diane Setterfield(r)en El cuento número trece(r)i buruzko iruzkina egin du

Diane Setterfield: El cuento número trece (Hardcover, Gaztelera language, 2007, Lumen) 3 izar

Entre mentiras, recuerdos e imaginación se teje la vida de Vida Winter, una famosa novelista …

Txistu bizixan irakortzen najabik. Jauregi bakartixa, Yorkshireko "dale"etan eu.m.wikipedia.org/wiki/Yorkshire_Dales, neri gustaten jatan etxe baten (iputargixak, egurra, moketa uletsua, liburuak...). Historixia ondo kontauta, jakinmiñari eusten. Eta fikziñuari buruzko fikziñua, orrialdien barruan bizi leikian bizitzian aldarrixa.

(e)k Emilio Salgari(r)en Sandokan(r)i buruzko iruzkina egin du

Emilio Salgari: Sandokan (Hardcover, Gaztelera language, 1972, EDAF) 2 izar

Sandokan pertsonaiaren eleberrietatik lehena da hau. Bere abenturak, Asia hegoekialdean gertatzen dira (nagusiki India, Borneo …

Badakitt injustua dala (ezin dok epaittu XIX. mendeko folletin bat gaurko begixekin) baiña barre egin juat, barre, Sandokanek Marianari bere maittasuna deklaratzian ("Sí. Quiérame usted!" erantzunda, gaiñera). Gero, egoeriak etxaukak ez hankarik ez bururik: zelan, hain buruzagi ausart eta burutsua izanda, sartu leikek bat bere etsairik mortalenan etxian, ezelako susmorik barik? Zelan hartu leikek etxian hor zihar topautako naufrago bat, itsas batalla baten ostian, ezelako konprobaziñorik barik, eta, susmuak sortuta dagozenian be, norbere loibiakin egun osuan bakarrik laga? Ene, ene.

(e)k Michael Ondaatje(r)en El paciente inglés liburuaren kritika egin du (Jet de Plaza & Janés -- 329)

Michael Ondaatje: El paciente inglés (Spanish language, 1995, Plaza & Janés) 2 izar

With ravishing beauty and unsettling intelligence, Michael Ondaatje's Booker Prize-winning novel traces the intersection of …

Ez dok neretako

2 izar

Puf! Banekan amaitzeko gogua (eta hori txarra dok, liburu baten gaiñian gabizela). Lehenago esandako moduan, etxakixat itzulpen arazua dan edo zer: baiña idazteko era erratikua, eta zatikatua, desatsegiña egin jatak. Gerria kaosa dok, ados: baiña ño, liburu bat idazten gabizenian, ba gauzak pixkat ordenatzia be etxagok txarto. ·Edo pixkat azaltzia behintzat! (zer da, liburu amaieran, Almasyren oiñetan agertzen dan "keriza illun" hori?). Lau pertsonaje dakaguz, bakotxa bere bizipenekin; euretako biren historian sakontzen da (asko bez) eta beste bixak, ostera, ixa ez doguz ezagutzen. Hori nere lehelengo inpresiñua. Oin interneten pixkat begiratzera najoiak, ia liburuak nik harrapau ez dittudazen birtudiak ete dakazen (hori be izan lajeikek eta). Eta pelikulia be ikusi biako juau, noski.

PD: ba bai, ni baiño garun jasuaguendako mamin asko ei jaukak nobelionek. Metafisika (historia, gorputza eta naziotasun kontzeptuei aplikauta), oroimena, Herodoto eta II Mundu Gerra. Azkena kenduta, neretako baiño gehixagoko gauzak. Gaiñera, beste aurreko liburu baten jarraipena …

(e)k Emilio Salgari(r)en Sandokan(r)i buruzko iruzkina egin du

Emilio Salgari: Sandokan (Hardcover, Gaztelera language, 1972, EDAF) 2 izar

Sandokan pertsonaiaren eleberrietatik lehena da hau. Bere abenturak, Asia hegoekialdean gertatzen dira (nagusiki India, Borneo …

Baiña 1900ko gaztien buruan jarri biharra jagok. Salgariren idazkeria sinplia eta bizixa dok. Izperringi eta liburu editoriak asko saltzeko aukeria ikusiko juen eta... leña al mono. Izan be, bere biografixa latza irakorri dot, eta liburu-txorixo-ekoizpenera bultzatu zeben, baiña etekiñak partidu barik...

(e)k Emilio Salgari(r)en Sandokan(r)i buruzko iruzkina egin du

Emilio Salgari: Sandokan (Hardcover, Gaztelera language, 1972, EDAF) 2 izar

Sandokan pertsonaiaren eleberrietatik lehena da hau. Bere abenturak, Asia hegoekialdean gertatzen dira (nagusiki India, Borneo …

Lehen esanten nenguan arrazoiangaittik, barregarrixa egin jata naufragio ostian Mariana Guillonk aurkitzen daben lehen aldixa. Zinema mutuko pertsonajien modura, iglesekingo gorroto bortitzenetik maitemiñik gorenera pasatze hori, en "su corazón, que hasta entonces no había latido por mujer alguna". Bueno bueno bueno... 😂 Sandokan arketipo hutsa da, alde bakarreko pertsonaje planua. Zelan izan zeban liburu honek hainbesteko arrakastia?

(e)k Emilio Salgari(r)en Sandokan(r)i buruzko iruzkina egin du

Emilio Salgari: Sandokan (Hardcover, Gaztelera language, 1972, EDAF) 2 izar

Sandokan pertsonaiaren eleberrietatik lehena da hau. Bere abenturak, Asia hegoekialdean gertatzen dira (nagusiki India, Borneo …

"...los alcanzó un feísimo negro de enorme cabeza (...) de esos horribles negritos que se encuentran en el interior de casi todas las islas de la Malasia". Arraixua, honek ez leuke gaurko zentsuria pasauko!😅

(e)k Emilio Salgari(r)en Sandokan(r)i buruzko iruzkina egin du

Emilio Salgari: Sandokan (Hardcover, Gaztelera language, 1972, EDAF) 2 izar

Sandokan pertsonaiaren eleberrietatik lehena da hau. Bere abenturak, Asia hegoekialdean gertatzen dira (nagusiki India, Borneo …

Lehelengo kontaktua: askotan entzundako izenak ( TBn, komikixetan...) kokatzen, aspaldiko lagunak berraurkitzen. Halan be, idazkeriari traza eskasa hartzen jetsat: pertsonajiak karikaturak diraz, antzerki txarrian lez sobreaktuatzen.

(e)k Michael Ondaatje(r)en El paciente inglés(r)i buruzko iruzkina egin du (Jet de Plaza & Janés -- 329)

Michael Ondaatje: El paciente inglés (Spanish language, 1995, Plaza & Janés) 2 izar

With ravishing beauty and unsettling intelligence, Michael Ondaatje's Booker Prize-winning novel traces the intersection of …

Bueno, "egiaren opio" saio ostian, 278 orrialde inguruan gauzak argi kontatzen hasten diraz; nere moduko planteamentu-korapillo-desenlaze zale irakorliak asko eskertzen daben argittasuna...

(e)k Alexandre Dumas(r)en El conde de Montecristo(r)i buruzko iruzkina egin du

Alexandre Dumas: El conde de Montecristo (Gaztelera language, 2011, Anaya) Baloraziorik ez

Nagusiki mendeku baten kontakizuna da, halere honetaz gain beste hainbat gai ere ikusi ahal dira: …

Dumasek suspensia ondo menperatzen jok, gero! (1844 urteko liburua dala kontuan hartuta). Marka ederra dok, liburuak osorik 3590 pajina izanda, maittale zaharrak 2249 pajinaraiñok ez barriro alkartzia! XIX. mendeko irakorlien suspiro eta aieneak imajinau najeikez... 😄

(e)k Alexandre Dumas(r)en El conde de Montecristo(r)i buruzko iruzkina egin du

Alexandre Dumas: El conde de Montecristo (Gaztelera language, 2011, Anaya) Baloraziorik ez

Nagusiki mendeku baten kontakizuna da, halere honetaz gain beste hainbat gai ere ikusi ahal dira: …

Ondo pasatzen najabilk, baiña liburu honek bajaukak gaur egunian sinesgarrixa egitten ez dan gauza bat: Edmond Dantesek, 30 urte eta gero, gaztaruan berari faenak egindako jente guztia, ondorenguak barne, lotzeko eta txirikordatzeko dakan ahalmena. Badakitt baiña, garai bateko folletiñak eta Rocambole estiloko kontakizunen ezaugarrixa dala hori (gaur egunian historixa txarrak baiño erabiltzen ez daben errekurtsua), beraz onartzeko modukua dok. Aurrera goiazak beraz, Auteuilgo afari "narruzkerua" gertatu barri, eta gauzak eten barik ikasten:

Urrats galduen areto eu.wikipedia.org/wiki/Urrats_galduen_areto

Riminiko Francesca eta Paolo it.m.wikipedia.org/wiki/Francesca_da_Rimini

Torquato Tasso eu.m.wikipedia.org/wiki/Torquato_Tasso

Ugolinoren torria it.m.wikipedia.org/wiki/Torre_della_Muda

Gangeko markesa eu.m.wikipedia.org/wiki/Sadeko_markesa

(e)k Alexandre Dumas(r)en El conde de Montecristo(r)i buruzko iruzkina egin du

Alexandre Dumas: El conde de Montecristo (Gaztelera language, 2011, Anaya) Baloraziorik ez

Nagusiki mendeku baten kontakizuna da, halere honetaz gain beste hainbat gai ere ikusi ahal dira: …

Ana Isabel Ortega Martinez, Miguel Angel Martin Merino, Edelweiss Espeleologia Taldea: Cuevas de Ojo Guareña (Hardcover, Gaztelera language, Burgosko Aldundia, Edelweiss Espeleologia Taldea) Baloraziorik ez

Atapuercako karstarekin egin bezala, Edelweiss taldeko espeleologoek Euskal Herriko muga-mugan dagoen lurpeko sare erraldoiari buruzko …

Liburu moloia. Hain da eze, Ana eta Miguel autorieri idatzi detset, zorionak emoteko, zera esanda:

(...) En cuanto al de Ojo Guareña, me ha resultado incluso más interesante en ése aspecto, porque dáis bastantes referencias de los abundantes tiras y aflojas con técnicos, directores, alcaldes, guardas, furtivos.. que habéis tenido, dificultades ciertamente indeseables, pero que sin embargo se dan y hay que afrontar como vosotros habéis hecho. Por otra parte, contaba con la desventaja de no haber pisado nunca el lugar; aunque tenía numerosas referencias de mis investigaciones históricas, por las repetidas contribuciones de espeleólogos vascos en las exploraciones. Me ha servido para hacerme una idea de las impresionantes dimensiones de la red, y de las generaciones que se han imbricado en su exploración a lo largo de los años (¿¿existe algún espeleólogo que conozca todas sus galerías??).

Finalmente (mi temperamento me impulsa inevitablemente al chascarrillo), diré que siempre me …