Kritikak eta Iruzkinak

Oraindik gaurkotasun handia daukan lana da hau, eta ekonomiaren oinarrietan interesatuta dagoen edonori gomendatzen diot. Marxen lan mardula ederki laburbiltzen du, atal garrantzitsuenak aurkeztuz. Jakina da Marx nahiko astuna zela idazteko orduan, antologia hau Kapital originalaren ordezko nahiko ona da beraz.

Sabin Aranaren aurrekari liberalaren idazlan famatuena da liburu hau. Agosti Xahok bere garaian Europan zehar loratzen ari ziren nazionalismo erromantikoen ezaugarriak erakusten ditu liburu honetan. Aranaren etno-nazionalismo eta katolizismoarekiko ezberdintasun ugari izan arren, euskal nazioaren goratzea (kultura aldetik arrazatik baino) eta espiritualtasun sutsua ageri dira Xahoren pentsamoldean, euskaldunok hegoaldeko herri hautatua garela usteraino, iparraldeko barbaroen aurrean (zeltak, gaztelauak, germanoak...) zibilizazioaren ordezkariak. Lehen karlistada euskaldunon «independentzia» gerra gisa planteatzen du, betiere independentzia foruekin berdinduz eta Espainia/Frantziarekiko apurketarik gabe. Historialari lana egiten du Xahok, baina idazten duena "Lord of the Rings" gisako mundu-eraikuntzatik dauka errealitatetik baino gehiago. Hala ere, Euskal Herria nazio gisa aurkeztu zuen lehenetarikoa izanda oso aberasgarria iruditu zait Xahoren pentsamoldea ezagutzea.

Gazako genozidioa dela eta erabaki nuen liburu hau irakurtzea, lehen zatian Palestina inguruko herrialdeetara egindako bidaia eta palestinar errefuxiatu ta borrokalariekin izandako hartu-emanak kontatzen dituelako Kapuscinskik. Sei Eguneko Gerraren gerraostean egin zuen bidaia, eta uneko palestinarren egoera erakusteko lan ederra da, albiste handi eta agintariengandik urrun eta herri xehearengandik gertu idazten baitu. Palestinarren ideiak, xedeak eta ametsak ezagutzen hasteko lehen pauso gisa oso gomendagarria.

Palestinaz gainera 1960ko hamarkadako Latinoamerikako eta Mozambikeko askapen mugimenduak eta gerrillak ere dauzka aztergai, betiere jende eta borrokalari arrunten bizipenak abiapuntu eta fokoetatik at. Milesker Katakrak-i euskarara ekartzeagatik! #PaperjaleZozketa

Interesgarria da Ipar Kurdistanen nazio auziaz irakurtzea komunista turkiar hain garrantzitsu baten eskutik. Nahiko posizio aurrerakoia hartzen zuen auzi kurduaren inguruan, nazio zapalkuntzaren aurkako borroka eta autodeterminazio eskubidea defendatuz, eta turkiar txobinismoa arbuiatuz.

Hala ere, ez nator bat hainbat ikuspunturekin. Turkiaren menpekoak diren heinean, kurduek nazio erakundeak osatzearen aurkakoa da, baita «kultura nazional» bereizia lantzearen aurkakoa. «Mugimendu nazionalaren» alde aurrerakoi eta demokratikoa goraipatu arren, burgesiaren mugimendu gisa identifikatzen du, eta ia ez du klase eta nazio borroken lotura lantzen (borroka bakar gisa ikustea kritikatzen du).

Orokorrean Vladimir Leninen idazkiekin bat dator, Turkia-Kurdistan egoeraren berezitasun batzuk gorabehera.

Gure herriaren historiaren gertakizun ezagutu beharrezkoa aletzen du idazleak, oso era argian, baita poetikoan ere. Gertatutakoa eta haren lazgarritasuna barneratzeko liburu ederra.

Nafarroako historia politiko garaikidea ezagutzeko liburu garrantzitsua. Espainiako alderdi eta mugimendu iraultzaileek Nafarroan zeukaten presentzia indartsua azaltzen du, baita 70eko hamarkadako giro gatazkatsu eta ilusioz betea aurkeztu ere. Doktoretza tesi batetan oinarritutako liburua da, baina edozein irakurlek ulertzeko modura, izaera akademiko konplexuegitik urrun.

Liburu zinez interesgarria, 100 urte igarota ere egunerokotasuna mantentzen duena. Ondo dago Lenin bezalako figura garrantzitsu batek autodeterminazioaz zer pentsatzen zuen ikustea. Hainbat iritzirekin bat ez etorri arren (estatuko nazio zapalduen antolakuntza propioaren aurkakoa), haren posizioa ulertzeko modukoa izan daiteke, garaia eta kokapena kontuan hartuta.

Handiaren eta txikiaren nazionalismoak bereizten ditu, nazio zapaltzaileko langileen jarrera zein izan beharko litzakeen argitu, baita nazioen independentzia politikoa defendatu ere. Interesgarria ere haren azken urtetan beste sobietar buruzagi batzuekiko egindako kritikak nazio zapalduekiko jarrera dela-eta.

Liburu zinez interesgarria. Ondo dago Lenin bezalako figura garrantzitsu batek autodeterminazioaz zer pentsatzen duen ikustea. Hainbat iritzirekin bat ez etorri arren, haren posizioa ulertzeko modukoa da, garaia eta kokapena kontuan hartuta. Handiaren eta txikiaren nazionalismoak bereizten ditu, baita nazioen independentzia politikoa defendatu ere. Interesgarria ere haren azken urtetan beste sobietar buruzagi batzuekiko egindako kritikak nazio zapalduekiko jarrera dela-eta.